2. “Im ngay!”. Nói chung hạn chế những câu áp đặt, mệnh lệnh tuyệt đối. Con có quyền nói lắm chứ, nhiều khi điều chúng nói rất đáng để chúng ta suy nghĩ. Vì vậy, không chỉ cho con quyền nói mà cả quyền tranh luận một cách dân chủ, thoải mái và lễ phép. Nhưng dĩ nhiên, quyết định cuối cùng vẫn thuộc về cha mẹ sau khi có những giải đáp mang tính định hướng, gợi mở hơn là áp đặt.
3. “Sao con xấu tính giống mẹ/ba con thế!”. Chê một người đồng thời chê một người khác nữa thì chẳng hay chút nào, nhất là người đó là ba/mẹ của trẻ. Vậy thì, việc nào ra việc đó, việc của ai nấy trao đổi, đừng lấn sân, chẳng những làm mất lòng nhau mà còn tạo ra sự nhìn nhận không hay của trẻ đối với cha mẹ.
4. “Hồi ba/mẹ bằng tuổi con, ba/mẹ đâu có hư như vậy?”. Nói chung, xây dựng hình mẫu mang tính biểu tượng là cha mẹ là điều tự nhiên và tích cực nhưng nên bằng sự làm gương tích cực hơn là đề cao qua thái độ tiêu cực của trẻ.
5. “Con mà không ngoan, ba/mẹ đuổi con ra đường luôn!”. Hoặc là đứa trẻ sẽ lo sợ mà sinh ra tâm lý bất an, hoặc là nó hoài nghi liệu mình có phải là con ruột của ba mẹ không, hoặc là nó chẳng quan tâm vì biết đó chỉ là lời dọa suông. Điều nào xảy ra trong 3 khả năng đó đều không tốt cho trẻ và dĩ nhiên cũng không thể hiện được đó là cách giáo dục tốt.
6. “Con coi kìa, bạn X. ngoan hơn con nhiều!”. Sự so sánh này có hai mặt, vừa có tích cực vừa tiêu cực. Một đứa trẻ có tính phấn đấu tốt sẽ cố gắng noi gương bạn, ngược lại nó sẽ “ì” ra, vì cho rằng không thể nào được như bạn đó, thậm chí không việc gì phải ngoan như bạn đó. Nên so sánh trong điều kiện, hoàn cảnh phù hợp.
7. “Đối với ba/mẹ, con là đứa trẻ giỏi nhất, con là thiên tài!”. Bản thân cha mẹ dĩ nhiên đừng ảo tưởng về con mình, càng không nên để nó ảo tưởng về năng lực của bản thân nó. Thiên tài nào cũng phải qua khổ luyện, phấn đấu, nên tốt hơn hết là định hướng, động viên, tạo điều kiện cho trẻ nỗ lực trong mọi việc thay vì làm cho nó tự huyễn hoặc về bản thân mình.
8. “Con cứ lo học, mọi chuyện khác không cần phải bận tâm gì cả”. Với một đứa trẻ, học dĩ nhiên là điều rất quan trọng nhưng để trưởng thành và thích nghi được với cuộc sống, trẻ phải có rất nhiều trải nghiệm. Hãy tập cho trẻ cùng tham gia suy nghĩ, giải quyết những vấn đề khác của cuộc sống, từ những điều nhỏ nhặt nhất, lau nhà, rửa chén, trông em... chẳng hạn. Những thực tiễn đó sẽ tốt hơn cho trẻ, thay vì chỉ học trên sách vở.
9. “Con mà học giỏi, muốn gì ba/mẹ cũng chiều hết”. Dĩ nhiên nên khuyến khích và động viên con học giỏi, kể cả treo thưởng, nhưng không phải bằng mọi cách, mọi giá. Điều tốt hơn cả là hãy để cho trẻ thấy được rằng, học và học giỏi là vì trẻ, là có lợi cho chúng, chứ không phải cho ba mẹ. Nếu trẻ có tâm lý học giỏi để được cái gì đó thì hóa ra tầm thường hóa việc học giỏi sao?
10. “Con đừng bao giờ chịu kém bạn bè, dù mình có kém mặt này thì cũng phải hơn mặt khác”. Ta nên và biết cách động viên trẻ nỗ lực trong mọi việc nhưng không nhất thiết phải luôn hơn ai đó. Gieo cho con suy nghĩ phải hơn mọi người có phải là tạo ra mầm mống suy nghĩ ganh đua không lành mạnh, ích kỷ, độc đoán cho trẻ không?
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét